Diety wegetariańskie i wegańskie stają się coraz bardziej popularne. Ludzie żywiący się w ten sposób mówią, że czują się znacznie lepiej i zachęcają innych do wykluczenia ze swojego jadłospisu mięsa i innych produktów pochodzenia zwierzęcego. Jednak czy taka dieta zawiera wszystkie niezbędne witaminy i minerały? Czy istnieje witamina, której nie ma w warzywach i owocach?
Niewegańska kobalamina
Kobalamina czyli inaczej witamina B12, swoją nazwę zawdzięcza atomowi kobaltu, który jest zawarty w jej cząsteczce. Występuje w mięsie, najwięcej jest jej w wołowinie, o połowę mniej w wieprzowinie i najmniej w kurczaku. Występuje też w niektórych gatunkach ryb. Jej dobrym źródłem są również mleko i jego przetwory, a także jaja. Z kolei w warzywach i owocach nie ma witaminy B12, dlatego osoby na diecie z całkowitym wykluczeniem produktów pochodzenia zwierzęcego powinny ją suplementować.
Skutki niedoboru
Niedobór witaminy B12 u zdrowych osób, żywiących się w tradycyjny sposób praktycznie nie występuje. Zapas witaminy zgromadzony w organizmie wystarcza na około 5 lat, dlatego nawet weganie nie odczują od razu jej niedoboru. Natomiast jeśli w organizmie zaczyna brakować kobalaminy pojawiają się objawy ze strony układu krwiotwórczego, neurologicznego i dolegliwości psychiczne.
U osób z niedoborem witaminy B12 występuje anemia megaloblastyczna, czyli taka, w której krwinki czerwone są duże i obładowane hemoglobiną, natomiast jest ich zbyt mało. Pojawiają się również dolegliwości ze strony układu nerwowego mrowienie i drętwienie kończyn, zaburzenia równowagi. Z objawów psychiatrycznych najczęściej występuje depresja i zmiany nastroju, a u osób starszych urojenia i zespół otępienny,
Szczególne wchłanianie
Do wchłaniania witaminy B12 z pożywienia nie wystarczy jej odpowiednia podaż, niezbędna jest substancja wytwarzana w naszym żołądku, zwana czynnikiem Castle’a. Jeżeli zaczyna jej brakować kobalamina pomimo podaży nie może być przyswojona. Dzieje się tak u chorych cierpiących na zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka, ponieważ to ona produkuje ów czynnik. Niedobór może się również pojawić u osób starszych z zaburzeniami wchłaniania, chorych po operacji żołądka i wegan, którzy są pozbawieni naturalnej podaży witaminy B12 w diecie.
Strażnik układu nerwowego
Witamina B12 wpływa na układ nerwowy człowieka i chroni go przed chorobami. Wieloletnie badania naukowe, prowadzone w różnych krajach jednoznacznie wykazały, że utrzymywanie odpowiedniego stężenia kobalaminy w organizmie zmniejsza ryzyko rozwoju choroby Alzheimera. Natomiast badania prowadzone na osobach cierpiących z powodu zaburzeń psychicznych ujawniły, że 1/3 pacjentów z zaburzeniami psychiatrycznymi miała wartości witaminy B12 poniżej oczekiwanej normy. Z kolei depresja połączona z niedoborem witaminy B12 ma dużo cięższy przebieg niż w przypadku pacjentów z prawidłowym stężeniem tej witaminy w organizmie.
Zatem witamina B12 jest niewegańską witaminą, która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu i chociaż naturalnie trudno o jej niedobory, osoby szczególnie narażone powinny zadbać o jej odpowiednią podaż w diecie lub zastosować odpowiednie suplementy.